Çin ve Kanada ortasında ‘Uygur Türk’ü’ krizi

Genel, Teknoloji Haberleri May 10, 2023 Yorum Yok

anada, Çin’in Toronto Başkonsolosluğunda vazifeli bir diplomatı, bir milletvekilini tehdide yönelik teşebbüste bulunduğu gerekçesiyle “persona non grata” (istenmeyen kişi) ilan ettiğini duyurdu.

Dışişleri Bakanı Melanie Joly, yaptığı açıklamada, ülkenin iç işlerine hiçbir müdahalenin kabul edilemeyeceğini, Kanada’da vazifeli diplomatların bu tipten davranışlara başvurmaları halinde geri gönderilecekleri konusunda uyarıldıklarını belirtti. Toronto’da vazifeli Çinli diplomat Cao Vey’in “istenmeyen kişi” ilan edildiğini aktaran Bakan Joly, “Bu karar ilgili tüm faktörler gözetilerek alındı. Demokrasimizi müdafaa konusundaki kararlığımızı sürdüreceğiz” dedi.

‘UYGURLARLA İLGİLİ TENKİTLERİNİ ENGELLEMEK İSTEDİLER’

“Globe and Mail” gazetesi, geçen hafta yayımladığı haberde, Kanada istihbarat kuruluşu CSIS’in, Çin hükümetinin, 2021’de, Muhafazakar Parti milletvekili Michael Chong’u baskı altına almak için Hong Kong Özel İdari Bölgesi’nde yaşayan akrabalarını tehdit etmenin yollarını aradığı bilgisini edindiğini ileri sürmüştü.

Haberde, Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayan Uygur azınlığına yönelik hak ihlallerine ait tenkitlerini getiren milletvekilini bu yolla susturmaya çalıştığı sav edilmişti.

Tehdit tezleri, Kanada parlamentosunun 2021’de Sincan’da Uygurlara yönelik muameleyi “soykırım” olarak tanımlayan kararı kabul ettiği tarihlere denk geliyor. Chong, karar tasarını parlamentoya sunan vekiller ortasında yer almıştı.

Chong, yaptığı açıklamada, hükümetin kararında geç kaldığını belirterek, “Bu, yıllar evvel yapılmış olmalıydı. Umarım bu, sırf Çin Halk Cumhuriyeti’ne değil, Kanada’da temsilciliği bulunan tüm otoriter devletlere, diplomatik faaliyetin hududunu aşarak iç işlerine müdahaleye yönelik tehditlerde bulunmanın Kanada topraklarında kabul edilemeyeceği bildirisini açık halde vermiştir” sözlerini kullandı.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, pazar günü Kral Charles’ın taç giyme merasimine katılmak için gittiği İngiltere’de yaptığı açıklamada, “Bu çok önemli ve değerli bir sorun. Bu karar düşünülmeden alınmamalı. Dışişleri Bakanı buna dikkatle eğiliyor” formunda konuşmuştu.

Dışişleri Bakanı Joly, diplomatın hudut dışı edilmesine yönelik davetlerin akabinde, hudut dışı etme kararının akabinde Pekin’in Çin’deki Kanada vatandaşlarının güvenliğini ve ekonomik alakaları tehdit edebilecek adımlara karışı dikkatli olunması gerektiğini vurgulamıştı.

ÇİN’DEN TEPKİ

Çin’in Ottowa Büyükelçiliği ise yaptığı açıklamada, Kanada hükümetinin kararının memleketler arası hukuku ihlal ettiğini ve Çin-Kanada münasebetlerine ziyan verdiğinin savundu.

İç işlerine müdahaleye yönelik argümanların, ideolojik ön yargılarla Çin’i karalamayı amaçlayan bir siyasi manipülasyon olduğunun ileri sürüldüğü açıklamada, “Kararı kınıyor ve Kanada tarafını protesto ediyoruz. Çin tarafı, kararlı karşı önlemler alacak ve Kanada tarafı sonuçlarına katlanacaktır” tabirlerine yer verildi.

Daha evvel de Çin’in Kanada’da 2019 ve 2021’de federal parlamento seçimlerine tesir etmek üzere teşebbüslerde bulunduğu, seçimlere katılan kimi adayları örtülü bir ağ ile finanse ettiğini ileri sürülmüştü. (AA)

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir