2022’nin Ekim-Kasım devrinde 18,50 ile 18,60 ortasındaki dar aralıkta hareket eden dolar/TL’de, aralık ayından itibaren başlayan “kuruş kuruş artış” periyodu devam ediyor.
Mart ayını 19,18, nisan aynın birinci süreç gününü 19,21 düzeyinde kapatan kur, bugün 19,22 düzeyinden süreç görüyor.
Kurda son devirde günlük bir ya da birkaç kuruşluk artışlar dikkat çekiyor.
MERKEZ HAFİF YÜKSELİŞE MÜSAADE VERİYOR
Uzmanlar, döviz piyasasında ana alıcı ve satıcının Merkez Bankası (TCMB) olduğuna, uzun müddettir kurun düzeyinin hür piyasada belirlenmediğine ve kağıt üzerinde “dalgalı kur rejimi” uygulanıyor denilse de gerçekte “yönetilen kur” rejiminin yürürlükte olduğuna işaret ediyor.
Sardis Research Danışmanlık kurucusu ve stratejist Cihan Kırıkoğlu, cari açık, rezerv ve ihracatı düşünerek TCMB’nin kurda son periyotta denetimli hafif artışlara müsaade verdiğini, dolar kurunun 14 Mayıs’taki seçime kadar 20’ye dayanmasını beklediğini lisana getirdi.
TCMB’nin brüt rezervi 2 şubat-10 mart periyodunda yüksek cari açık tesiriyle toplamda 9,7 milyar dolar azalmış, 11-17 Mart haftasında ise Suudi Arabistan ve öteki ülkelerden alınan borçla yükseldikten sonra bir sonraki hafta tekrar düşüşe geçmişti.
Uygulanan siyasetlerde kur, kredi, mevduat ve Hazine tahvillerinde taraf kamu tarafından belirleniyor. İktisat idaresi seçim öncesinde kur istikrarına odaklanırken, ihracatçılar “dış ticarette rekabet avantajı” gerekçesiyle TL’de kıymet kaybına müsaade verilmesini talep ediyor.
Mevcut siyasetlerle dolar/TL’nin kamu tarafından seçim öncesinde olması gerektiğinden daha aşağıda fiyatlandığı ve TL’nin bedel kaybetmesi gerektiğine ait artan görüşler dövize ilgiyi artırıyor.
KURDA SEÇİM SEFERBERLİĞİ
TCMB, seçim öncesinde döviz üzerinde yüksek cari açık kaynaklı olarak artan baskıyı hafifletmek için kur muhafazalı mevduat (KKM) uygulamasında faiz hududunu kaldırıp vade hududunu da 1 aya düşürmüştü.
Bankacılar kimi bankaların TL cinsi kişiseller için açılan KKM’de yüzde 20 ya da biraz üzerinde faiz sunmaya başladıklarını, kimi bankaların ise şimdi başlamadığını söylediler.
KKM’yi teşvik eden adımlar ve artan mevduat faizleri ise Borsa İstanbul’a negatif olarak yansıdı.
TCMB ayrıyeten, şirketlerin döviz alımlara sıkı markaj uygularken, döviz fazlası olan şirketlerin ucuz krediye erişimini engelleyecek adımlar atıyor.
Öte yandan, bankacılık kesiminde mevduatın yüzde 60’ının TL cinsi olması maksadı bulunurken bu orana ulaşamayan bankalar için ise tahvil tutma yükümlülükleri bulunuyor.
Sektör kur müdafaası sunan ve hudut kaldırılmadan evvel yüzde 11,5 getirisi olan TL cinsi kişisel KKM’de kesim ortalamasının daha yüksek bir düzeyde oluşmasını bekliyor.
Bilançosuna nazaran tahvil yükümlülüklerinden de kaçınmak için bankaların nasıl bir fiyatlama sunacakları piyasalarda takip ediliyor.
MEVDUAT 20 YILIN ZİRVESİNDE
Mevduat faizleri yüksek hacimli süreçlerde yüzde 30’u aşarken, TCMB bilgileri ortalama mevduat faizinin de enflasyon altında kalmasına karşın 20 yılın tepesine yakın olduğunu gösteriyor.
3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ortalama yüzde 28 düzeylerinde bulunurken, tüm ortalama kredi faizleri TCMB düzenlemeleri nedeniyle bu düzeyin altında bulunuyor.
Bankacılar KKM dahil son periyotta atılan tüm adımların döviz talebini azaltma ortak hedefi taşıdığını, seçimlere kadar misal adımların devam edebileceğini öngörüyor. Seçimler ise iktisat siyasetlerinde esaslı değişimler getirilebileceği için piyasalar tarafından yakından izleniyor.
Yorum Yok