Kritik seçim süreci, milletlerarası finans etraflarının de gözlerini Türkiye’ye çevirmelerine neden oldu.
Birçok banka, 14 Mayıs’a ait raporlarında hem seçim sonuçlarına hem de döviz kurlarına ait senaryo ve iddialarına yer verdi.
İşte ABD’nin önde gelen 5 bankasının yarınki seçimlere dair senaryo ve tahminleri…
WELLS FARGO
Wells Fargo ekonomisti Brendan McKenna tarafından hazırlanan ve iki gün evvel yayımlanan raporda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçilme ihtimalinin daha yüksek olduğunu belirtirken Erdoğan’ın kazanması halinde sene sonu dolar/TL’nin 23 düzeyinde, Kemal Kılıçdaroğlu’nun kazanması halinde ise kurun 15 düzeyinde fiyatlanacağı belirtildi.
SENARYO 1: ERDOĞAN’IN ZAFERİ
“Erdoğan’ın vazifesi sürdürmesi durumunda, Türk lirasının bir öbür büyük paha kaybı yaşaması beklenen. Uzun vadede, ekonomik eğilimler ve para siyaseti değişmedikçe lirada büyük paha kayıpları gerçekleşebilir. En azından 2024’ün ortasına kadar liranın kıymet kaybetmesini bekliyoruz.
Bu senaryoda, dolar/TL kurunun 2023 yılının ikinci çeyreği sonunda 22 TL’ye ulaşabileceğini ve liranın daha da keskin paha kaybedebileceğini düşünüyoruz. Dolar/TL kurunun 2023 yılının dördüncü çeyreğine kadar 23 TL’ye ulaşabileceğini ve 2024 ortalarında 24,50 TL’ye ulaşabileceğini düşünüyoruz.
Daha uzun vadede ise döviz rezervlerinin tükenmeye devam etmesi ve para siyasetinin tarafının değişmemesi nedeniyle liradaki bedel kaybının devam etmesini bekliyoruz.
SENARYO 2: KILIÇDAROĞLU’NUN ZAFERİ
İktidar değişikliği senaryomuzda, bağımsız bir merkez bankası restore edildiğinde ve ortodoks bir para siyaseti uygulandığında, lira çağdaş tarihin en büyük rallilerinden birini yaşayabilir.
Millet İttifakı’nın misyona gelmesi durumunda, siyaset çerçevesindeki değişiklik, yabancı yatırımcının TL’ye ve TL cinsi varlıklara dönmesiyle sonuçlanacağından, dolar/TL kuru iddialarımızı liranın gücünü gösterecek halde ayarlayacağız.
Bu senaryoda dolar/TL kuru 2023’ü 15 TL’den kapatabilir ve 2024 ortalarında 14 TL’den süreç görebilir.”
JPMORGAN
JPMorgan’ın ekonomistleri tarafından mayıs ayı başında hazırlanan Avrupa, Ortadoğu ve Afrika (CEEMEA) Strateji Raporu’nda yer alan değerlendirmeye nazaran, Türkiye’nin ortodoks iktisat siyasetlerine tam olarak dönmesi durumunda dolar/TL’nin yıl sonunda 25 düzeyinde fiyatlanacağı öngörüldü.
Ortodoksluğa ölçülü dönüş senaryosunda ise TL’nin daha zayıf seyredeceği ve dolar/TL’nin yıl sonunda 25 yerine 30 düzeyinde olacağı öngörüldü.
Rapora nazaran, Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerden sonra oluşacak hükümetin ortodoks siyasetlere güçlü bağlılık göstermesi halinde MSCI Türkiye Endeksi ABD Doları cinsinden yüzde 74 artacak.
Ortodoks siyasetlere ölçülü dönüş senaryosunun gerçekleşmesi halinde endeks yüzde 29 düşecek. (MSCI Türkiye Endeksi, BİST 100’de süreç gören aşikâr başlı paylardan oluşurken bu endeks, Türkiye pazarının büyük ve orta büyüklükteki segmentlerinin performansını ölçmek için kullanılıyor.)
BANK OF AMERICA
Bank of America (BofA) evvelki gün yayımladığı “Saha notları: Hiçbir taraf için net bir zafer, iktisat için kolay deva yok” başlıklı notta seçim senaryolarına yer verdi.
Banka eylül ayıyla birlikte faizlerin yüzde 50’ye ulaşması ve TL’de yüzde 20-25 paha kaybı beklentisini yineledi.
Banka ekonomistleri muhalefetin seçimleri kazanması durumunda siyaset faizinin yüzde 50 olduğu ortamda 10 yıllık tahvil faizlerinin yüzde 30 ile tepe yapmasını öngördü.
Banka, dolar/TL‘de adil bedelin de 24 olacağını iddia etti. Kurdaki düzeyin genelde adil kıymeti aştığını söz eden BofA muhalefetin kazanması durumunda kurun 25 düzeyine çıkabileceğini belirtti.
GOLDMAN SACHS
ABD’nin değerli bir öteki bankası Goldman Sachs, seçimlere ait tahlilinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) keskin düşüş kaydeden rezervlerinin kurda oynaklık riskini artırdığını tabir ederek, piyasanın Türk lirasında keskin bir kıymet kaybını fiyatladığına dikkat çekti.
Goldman Sachs ekonomistleri Başak Edizgil ve Clemens Grafe tarafından hazırlanan 10 Mayıs tarihli raporda “Bize nazaran fiyatlanan faiz beklentileri, muhalefetin kazanma mümkünlüğünün piyasa beklentilerinde daha yüksek olduğunu ve muhalefetin iktidarında fiyat istikrarına odaklanma programı doğrultusunda faizleri kararlı bir halde artıracağı mümkünlüğünün öne çıktığını gösteriyor” sözleri kullanıldı.
MORGAN STANLEY
Morgan Stanley’nin Hande Küçük, Alina Slyusarchuk ve James K Lord’un da ortalarında bulunduğu bir küme ekonomist tarafından hazırlanan ve nisan ayı başında yayımanan raporunda “Seçimlerden sonra siyaset çerçevesinde bir değişiklik olursa, TL muhtemelen beklediğimizden daha süratli bir düzeltme karşı karşıya kalacaktır. Siyaset sürekliliği durumunda da bir döviz düzeltmesi kaçınılmaz olabilir” sözleri kullanıldı.
SENARYO 1: SEÇİMİ CUMHUR İTTİFAKI KAZANIR
AKP yetkilileri, muhtemelen nisan ortasına kadar açıklanacak bir seçim beyannamesi üzerinde çalışıyor. Bu çalışma, enflasyon ve cari açığa bağlı dengesizliklerin giderilmesini amaçlayan, yapısal ıslahatlara yük veren, büyüme ve istihdam odağını koruyan bir ekonomik programı içerecek. Politik değişimin olmadığı bu senaryoda klasik siyasetlere bir dönüş görmüyoruz.
Rusya ve Körfez ülkeleri üzere bölgesel ortaklardan gelen para girişlerine, düzenleyici adımlara ve etkin rezerv idaresine bağlı olarak, dövizdeki birinci düzeltme daha sonlu tutulabilir. Durum üçüncü çeyreğe kadar korunabilir lakin Dolar/TL’de yıl sonuna gerçek daha keskin bir paha kaybı göreceğimizi kestirim ediyoruz.
Bu da, siyaset faizinde kısmi bir geri dönüşü tetikleyebilir. Bu senaryo, yeni bir makro siyaset çerçevesi yürürlüğe girene kadar muhtemelen enflasyonda üst taraflı bir harekete ve 2024’te bir sakinliğe neden olacaktır.
SENARYO 2: MİLLET İTTİFAKI KAZANIR
Muhalefetin potansiyel siyaset yapıcıları, yeni bir makro siyaset çerçevesi yürürlüğe girene kadar meydana gelebilecek muhtemel piyasa aksaklıklarını en aza indirmek için seçimlerin çabucak sonrasına odaklanıyor.
Seçimler öncesinde Hazine, TCMB, BDDK ve SPK üzere temel iktisat ve finansal siyaset kurumlarında rol alması olası isimler ve gruplar ile idare yapısı üzerinde çalışılıyor.
Bu senaryoda döviz girişleri tekrar başlayana kadar kur üzerinde üst taraflı baskı oluşturması mümkün.
Büyük bir kur düzeltmesi, enflasyon için daha yüksek bir başlangıç noktası manasına gelebilir ve siyaset faizlerinde daha büyük bir güncelleme gerektirebilir. Bu da daha sert bir sakinlik riskini artırır.
Manşet enflasyon beklentisinin seçim sonrası yüzde 45 olması ve 12 ay sonrası için bu beklentinin yüzde 32 civarında olması nedeniyle siyaset faizinde birinci hareketin yüzde 30-35’e çıkmasını öngörüyoruz. Bu türlü bir senaryoda faizlerin yıl sonuna kadar yüzde 40-45’e yükseldiğini öngörüyoruz.
2024’te manalı bir enflasyon düşüşü ve üç çeyreklik bir sakinliğin akabinde nispeten süratli bir toparlanma bekliyoruz.
SENARYO 3: SİYASİ BELİRSİZLİK
Daha evvel bu üçüncü senaryoyu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığını elinde tuttuğu fakat parlamentodaki çoğunluğu kaybettiği bölünmüş bir sonuç olarak çerçevelendirmiştik. Bunun şu anda pek mümkün olmadığını düşünüyoruz
Bu durumu mümkün bir seçim yenilenmesini gerektirebilecek bir senaryo olarak yine kurguluyoruz. Bu türlü bir durumda artan siyasi belirsizlik, dövizde büyük bir değişikliğe yol açabilir ve sistemsiz bir hareket getirebilir.
Yorum Yok